Modeling of Kefir Production with Fuzzy Logic

摘要

Endüstriyel kefir üretiminde fermentasyon pH 4,6 ile sonland?r?lmaktad?r. ?al??mada kefir de?i?ken parametreleri olarak inkübasyon s?cakl???, kültür inokülüm oran? ve inkübasyon süresi se?ilmi?tir. pH de?eri, geleneksel kontrol sistemlerinde deneme y?ntemi ile bulunabilmektedir. Bu sistemlerde e?er girdi parametrelerinin say?s? fazla ise deneme yan?lma y?ntemi hem zahmetli hem de ki?iye ba??ml? bir sistem olu?turmaktad?r. Bu gibi durumlarda bulan?k mant?k kullan?labilmektedir. Bu modelleme ?al??mas?nda bulan?k mant?k ile kontrol, iki k?s?m halinde incelenmi?tir. Birinci k?s?m bulan?k kurallar ve üyelik fonksiyonlar?, ikinci k?s?m ise berrakla?t?rmadan olu?maktad?r. Kefirin optimum üretim ko?ullar? i?in inkübasyon s?cakl??? 20 ile 25°C, inkübasyon süresi 18-22 saat ve kültür inokülüm oran? %1-5 aras? se?ilmi?tir. ?nkübasyon s?cakl???, inkübasyon süresi ve kültür inokülüm oran? de?erlerini bulan?kla?t?rmak i?in 3 ayr? bulan?k küme (ü?gen üyelik fonksiyonu) kullan?lm??t?r. Giri? parametrelerine ait üyelik fonksiyonlar?n?n say?lar? 3’er tane oldu?u i?in bu say?lar?n?n ?arp?lmas?yla 3x3x3=27 kural sat?r? elde edilmi?tir. Bulan?k kurallar tablosu Mamdani y?ntemi kullan?larak elde edilmi?tir. Berrakla?t?rma i?in olu?turulan üyelik fonksiyonlar?ndan ü? yamuk alan? kullan?larak, a??rl?k ortalamalar? y?ntemi ile üyelik fonksiyonlar?n?n de?erleri bulunmu?tur. Sistemin ba?ar?s?, olmas? gereken pH de?erleri ile elde edilen say?sal de?erlerin kar??la?t?r?lmas?yla bulunacakt?r. Sonu?ta kefir üretiminde istenen 4,6 pH de?erine ula?mak i?in bulan?k mant?k y?nteminin kullan?lmas? ile insan i? yükü azalt?larak i? prodüktivitesi art?r?labilecektir. Bu durumda hem maliyetten hem de zamandan tasarruf edilmesini sa?layabilecektir.