Carotid angioplasty on the crossroads?

摘要

Niniejszy artyku? redakcyjny dotyczy pracy oryginalnej pt. Angioplastyka i stentowanie t?tnic szyjnych w profilaktyce udaru niedokrwiennego mózgu: wczesne wyniki rejestru Narodowego Programu Profilaktyki i Leczenia Chorób Uk?adu Sercowo-Naczyniowego POLKARD autorstwa Adama Kobayashi i wsp., zamieszczonej w tym numerze na str. 259 Opublikowane w tym numerze Post?pów w Kardiologii Interwencyjnej 30-dniowe wyniki obserwacji rejestru zabiegów angioplastyki t?tnic szyjnych ze stentem (CAS), który by? prowadzony przez dwa lata (2004–2005) w 18 o?rodkach w kraju i obj?? w sumie 411 procedur, s? z pewno?ci? interesuj?cym materia?em do dyskusji i rozwa?ań nad miejscem przezskórnego leczenia zw??onych t?tnic szyjnych w zapobieganiu udarom mózgowym. Tym bardziej, ?e w ostatnich dniach zosta?y opublikowane wyniki dwóch badań z randomizacj?, SPACE i EVA-3S, które podda?y w w?tpliwo?? skuteczno?? i bezpieczeństwo zabiegów CAS w porównaniu z klasyczn? endarterektomi? chirurgiczn? (CEA) [1, 2]. Tak wi?c obecnie, ??cznie z badaniem SAPPHIRE, dysponujemy trzema wieloo?rodkowymi badaniami z randomizacj?, porównuj?cymi CAS z CEA w leczeniu zw??onych t?tnic szyjnych [3]. Jak zatem na tle ww. badań wygl?daj? wyniki polskiego rejestru? Najpierw kilka uwag metodologicznych. Za?o?eniem rejestru finansowanego przez program POLKARD by?o dopuszczenie do udzia?u wy??cznie do?wiadczonych operatorów, którzy musieli si? wykaza? wykonaniem co najmniej 60 zabiegów CAS (a wi?c nie 15, jak pisz? autorzy omawianej tu publikacji), w tym 30 zabiegów z zastosowaniem neuroprotekcji. By? to jeden z warunków konkursu opublikowanego na stronie internetowej Ministerstwa Zdrowia w 2004 roku. Dla porównania, w badaniu SAPPHIRE ?rednia liczba zabiegów CAS wykonana przez radiologa lub kardiologa interwencyjnego przed zakwalifikowaniem do uczestnictwa w badaniu wynosi?a 64, w SPACE 25, w EVA-3S tylko12, co mo?e t?umaczy? z?e wyniki zabiegów CAS w tym badaniu. Te liczby podaj? dlatego, ?e s? one w moim odczuciu nies?ychane wa?ne. Rzadko który interwencyjny przezskórny zabieg naczyniowy jest tak uzale?niony od krzywej uczenia, jak w?a?nie CAS. Nale?y podkre?li?, ?e wg zaleceń Sekcji Interwencji Sercowo-Naczyniowych Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego samodzielnym operatorem w zabiegach CAS mo?e zosta? kardiolog interwencyjny, który m.in. wykona? co najmniej 60... View full text...