BADANIE ODPORNOSCI NA PEKANIE I ZUZYCIE PRZEZ TARCIE POWLOK WIELOWARSTWOWYCH

摘要

W pracy przedstawiono mozliwosci poprawy odpornosci na pekanie oraz zuzycie powlok azotkow metali i weglowych poprzez wprowadzenie miedzywarstw z materialu charakteryzujacego sie sprezysto-plastycznym charakterem deformacji. Przedstawiono wynild badan indentacyjnych i tribologicznych powlok wielowarstwowych Ti/TiN i a-C:H/TiN, Ictore porownano z wlasciwosciami powlok pojedynczych TiN i a-C:H. Mechanizm deformacji takich powlok okre- slono poprzez testy indentacyjne z wykorzystaniem sferycznych wglebnikow i analize odciskow przy uzyciu technik SEM i TEM. Wykazano celowosc wprowadzania cienkich warstw tytanu w powlokach wielowarstwowych, ktorych odksztalcenia plastyczne przy obciazeniach zewnetrznych prowadza do poprawy odpornosci na pekanie oraz kilkukrotnie zmniejszaja zuzycie w stosunku do powlok pojedynczych.