ULTRASTRUCTURAL CHANGES IN CHLOROPLASTS OF MESOPHYLL CELLS OF CHLOROTIC AND PREMATURELY YELLOWED LEAVES OF BETULA PENDULA ROTHR

摘要

Zmiany w ultrastrukturze chloroplastów miękiszu palisadowego i asymilacyjnego badano u liści Betula pendu-la wykazujących objawy chlorozy i przedwczesne żółkniecie. Liście do badań pobierano z górnej części korony (z przyrostów z czterech lat) w okresie od 26 maja do 7 czerwca. Kontrole stanowiły liście nie wykazujące zmian chorobowych oraz liście pobierane w pierwszej połowie września. Nie stwierdzono zasadniczych różnic w ultrastrukturze chloroplastów pomiędzy palisadowym i gąbcKastym miękiszem. Niektóre zmiany w chloroplastach u liści wykazujących przedwczesne żółknięcie oraz chloroze podobne były do zmian zachodzących w procesie naturalnego żółknięcia (wielkość chloroplastów, degeneracja tylakoidów gran i stromy oraz wzrastająca gęstość plastoglobuli). Najbardziej elektronowo ciemne ciała (lipidy) łącznie z ziarnami skrobi obserwowano w miękiszu gąbczastym liści wykazujących chloroze. Sferyczne i okrągłe chloroplasty z elektronowo ciemnym wnętrzem tylakoidów oraz chloroplasty z elektronowo ciemną stromą stwierdzono u liści chlorótycznych i przedwcześnie żółtych. W dyskusji podkreślono czynniki, które mogły wpłynąć na obserwowane zmiany w chloroplastach.%The ultrastructure of chloroplasts was studied in mesophyll cells of the leaves of silver birch (Betula pendula) showing interveinal chlorosis or premature yellowing, in comparison with leaves without symptoms or exhibiting symptoms of natural senescence. The leaves were collected between May 26 to June 7 and additionally in the September 10-12 from the upper part of the crown, from increments of the past four years. No major difference in ultrastructure of chloroplasts was found between spongy and palisade mesophyll cells. The following senescence-related changes were observed in chloroplasts of prematurely yellowed leaves and showing inteveinal chlorosis: reduced chloroplast size, degeneration of the membrane systems of thylakoids and increased electron density of plastoglobuli. The most electron dark globules (lipid droplets) were found together with starch grains in cells of spongy mesophyll of leaves showing interveinal chlorosis. Abnormal, spherical and rounded chloroplasts with electron-dark inside of thylakoids or the electron-dark stroma between thylakoids were found only in yellowed and chlorotic leaves in spring.