Przesiedlenia a pamięć.Studium(nie)pamięci społecznej na przykładzie ukraińskiej Galicji i polskich 'Ziem Odzyskanych'

摘要

Anna Wylegała mierzy się w tej książce z trudnym problemem pamięci społecznej wśród mieszkańców dwóch miast: Krzyża (polskie „Ziemie Odzyskane") i Żółkwi (ukraińska Galicja). Sam tytuł, chociaż wskazuje na zakres terytorialny i treściowy przeprowadzonych analiz, nie oddaje złożoności i wielowątkowości podjętych rozważań. Autorka podzieliła swoją pracę na dwie części, których tematykę w skrócie można opisać jako: ogólny kontekst historyczny i założenia teoretyczno-metodologiczne oraz wnioski z badań. Zaletą jest rozpoczęcie od rysu historycznego obu miejscowości, który periodyzuje całość rozważań zaprezentowanych w dalszych partiach tekstu, wprowadzając od razu czytelnika w problematykę losów ludzi podczas przesiedleń. Drugi rozdział zawiera opis, skrótowy, ale nie pozostawiający terminologicznych wątpliwości co do podstawowych pojęć związanych ze studiami nad pamięcią, a także jej drugą stroną - zapominaniem. Rozdział trzeci jest poświęcony wszystkim niezbędnym rozstrzygnięciom metodologicznym. Spośród nich jednak najważniejszy wydaje się podział badanych na pokolenia. ,,[0]d początku było dla mnie jasne - stwierdza autorka - że kryterium stanowi tu nie tylko wiek. Definiując pokolenie w ten sposób, odwołuję się tu oczywiście do klasycznego w socjologii rozumienia pokolenia jako wspólnoty przeżywania w podobnym momencie życiowym pewnych wydarzeń historycznych oraz dorastania w tych samych warunkach kulturo-wo-społecznych" (s. 91-92). Wylegała wyróżnia cztery pokolenia, co w dużej mierze organizuje logikę przedstawiania wniosków w kolejnych rozdziałach.