WPLYW DODATKU SRODKA POSLIZGOWEGO NA STRUKTURE I WLASNOSCI MECHANICZNE SPIEKANYCH STALI MANGANOWYCH O ZAWARTOSCI 3 percent Mn I 0,8 percent C

摘要

Celem badan bylo okreslenie wplywu dodatku srodka poslizgowego na strukture i wlasnosci mechaniczne spiekanych stali o zawartosci 3 percent Mn i 0,8 percent C. Do badan wykorzystano komercyjny proszek zelaza NC 100.24, proszek niskoweglowego zelazomanganu produkowany przez firme Eramet Comilog Manganese oraz proszek grafitu C- UF. Jako srodek poslizgowy wykorzystano proszek Kenolube P11. Z proszkow wyjsciowych sporzadzono w mieszalniku Turbula w czasie 30 min. cztery mieszanki proszkow, rozniace sie zawartoscia srodka poslizgowego. Nastepnie, metoda prasowania w sztywnej matrycy, sprasowano ksztaltki prostopadloscienne, o wymiarach 5 X 10 X 55 mm, przeznaczone do badania wytrzymalosci na zginanie, udarnosci i twardosci oraz wytrzymalosciowe (PN-EN ISO 2740), przeznaczone do badania wytrzymalosci na rozciaganie i wlasnosci plastycznych, a takze wytrzymalosci na zginanie, zwanych dalej probkami ISO. Zblizona gestosc wzgledna wyprasek prostopadlosciennych i ISO, na poziomie 86 percent, uzyskano stosujac 2 cisnienia prasowania - 660 i 820 MPa. odpowiednio dla probek ISO oraz probek prostopadlosciennych. Sprasowane ksztaltki poddano spiekaniu w temperaturze 1120 deg C w atmosferze wodoru lub azotu o punkcie rosy -60 deg C przez 60 min. Po spiekaniu ksztaltki odpuszczano w temperaturze 200 deg C w powietrzu w czasie 60 min. W toku przeprowadzonych prac ustalono, ze wzrost zawartosci srodka poslizgowego w mieszance proszkow przyczynil sie do obnizenia gestosci wzglednej wyprasek i spiekow, a takze do obnizenia wlasnosci wytrzymalosciowych oraz plastycznych badanych stali manganowych. Uzyskane wyniki badan swiadcza, ze najlepszymi wlasnosciami mechanicznymi charakteryzowaly sie stale wytwarzane bez dodatku srodka poslizgowego. Porownywalne wlasnosci do tej grupy spiekow uzyskaly stale manganowe wytworzone na bazie mieszanki zawierajacej 0,2 percent mas. srodka poslizgowego. Wlasnosci stali manganowych wytwarzanych w atmosferze azotu byly zblizone do wlasnosci stali uzyskanych po spiekaniu w wodorze, co moze byc wykorzystane w celu obnizenia kosztow produkcji. Badania metalograficzne wykazaly, ze obecnosc srodka poslizgowego w mieszance proszkow przyczynila sie do powstania struktury perli-tycznej badz perlityczno-bainitycznej.