Miedzy gospodarka rodzinna a rynkiem. Stosunki pracy w polskim rolnictwie z perspektywy socjologii wsi

摘要

Artykul ma charakter przegladowy, bazuje na literaturze przedmiotu i raportach z badań empirycznych oraz danych statystycznych. Jego celem jest analiza i opis stosunków pracy ksztaltujacych sie w polskim rolnictwie w warunkach transformacji systemowej i realizacji Wspólnej Polityki Rolnej (WPR), ujmowanej z perspektywy socjologii wsi. Stosunki pracy w rolnictwie sa tu traktowane w ujeciu relacyjnym, jako relacje spoleczne zawiazywane w procesie pracy. Maja one charakter dualny, z jednej strony reguluja je silne i nadal wazne relacje rodzinne, z drugiej zas powiazania z rynkiem i sformalizowane reguly WPR. Wiezi rodzinne reguluja stosunki pracy w sektorze rolnictwa rodzinnego, gdzie nadal istotne sa oczekiwania spoleczne zawarte w tradycyjnych modelach ról spolecznych. Powiazania z rynkiem reguluja stosunki pracy w sektorze towarowym rolnictwa, który po upadku realnego socjalizmu rozwija sie dynamicznie. Oba typy stosunków sa ksztaltowane wedlug odmiennych wzorów, reguluja je inne normy i buduja inne relacje spoleczne.