USE OF EXPANDED CRITERIA IN LIVING KIDNEY DONORS - THE CRUCIAL FACTOR FOR IMPROVEMENT OF THE KIDNEY TRANSPLANT PROGRAMME IN REPUBLIC OF MACEDONIA

摘要

Бубрежната трансплантација претставува најдобар начин за лекување на хроничната буб-режна болеет во развиените земји, како и во зем-јите во развој. Трагичните настани во поранешна Југославија во почетокот на деведесеттите години од минатиот век го оневозможија развојот на трансплантацијата како медицинска процедура во регионот. Во услови на недостиг на добро развиена трансплантација на бубрег од починати лица, нашиот тим воведе екстензивно користење живи дарители на бубрег со таканаречени про-ширени критериуми. Тоа подразбира прифаќање на дарители во постара и напредната возраст (над 65 години), несродни дарители (емоцио-нално сродни), маргиналии дарители и АБО ин-компатибилни дарители. Високото професио-нално ниво на хируршкиот, нефролошкиот и имунолошкиот клинички мониторинг овозможи уредно преживување на графтот и болниот со мал број компликации што кореспондира со развиените центри во светот. Оттаму авторите го препорачуваат користењето на дарителите со проширени критериуми како значаен извор на органи за трансплантација кое може да го ублажи недостигот на бубрези во целиот регион.%Renal transplantation is surely the best treatment for Chronic Kidney Disease (CKD) patients in both developed and developing countries. Due to the tragic events in former Yugoslavia at the beginning of the nineties, it was not possible to develop a really good clinical practice in the field of transplantation. Facing the lack of Deceased Donor Donation Transplantation and any organ-sharing among the Balkan countries, we introduced a large and very ambitious living donor transplant programme including what were called expanded criteria living donors. In the period of the past 20 years elderly (above 65 years), unrelated (emotionally related), marginal and ABO incompatible living donors were accepted. Due to the skilled surgical team, powerful immunosupression and HLA compatibility testing, the results were promising and the number of complications very low. The authors concluded that use of an expanded criteria living donor is fully acceptable, especially in developing countries, and could ameliorate the severe organ shortage in the region.