Methodological aspects of porosity and pore space measurements in shale rocks

摘要

Conventional analyses of porosity and pore space parameters are not suitable for shale rocks because of their structure. Such factors like various kinds of porosity, presence of residual organic matter in pore space and great content of nanopores must be taken into account. Analyses of porosity and pore space investigations were performed on shale rock samples due to preparing a reliable method and parameters of analyses. It was found that porosity can be measured with the use of mercury and helium pycnometry. Critical point of porosimetrical analyses is necessity of complete removing of reservoir fluids from pore space. It is possible when analyses are conducted with the use of crumbled samples. The best granulation was found during the investigations.%Konwencjonalne analizy porowatości oraz badania porozymetryczne nie są odpowiednimi dla badania skał łupkowych, z powodu specyficznej struktury takich skał. W analizach skał łupkowych należy uwzględnić różne rodzaje porowatości, obecność rezydualnej substancji organicznej oraz znaczny udział nanoporów w przestrzeni porowej. Wykonano serię badań na skałach łupkowych w celu znalezienia rzetelnej metody pomiarów omawianych parametrów. Stwierdzono, że porowatość może być mierzona za pomocą rtęciowej i helowej piknometrii. Punktem krytycznym dla pomiarów porozymetrycznych jest konieczność dokładnego usunięcia płynów złożowych z próbki. Jest to możliwe, jeśli próbka przed ekstrakcją i pomiarem zostanie odpowiednio zgranulowana. Znaleziono optymalną granulację dla badanych skał łupkowych.