Rola kana?ów potasowych aktywowanych przez jony wapnia o ma?ej i ?redniej przewodno?ci w zale?nej od ?ródb?onka hiperpolaryzacji naczyń krwiono?nych w fizjologii i nadci?nieniu t?tniczym

摘要

?ródb?onek naczyniowy pe?ni wa?n? rol? w regulacji napi?cia ?cian naczyń krwiono?nychpoprzez syntez? i uwalnianie m.in. substancji rozszerzaj?cych, takich jak tlenek azotu (NO)i prostacyklina I2 (PGI2). Wa?n?, niezale?n? od NO i PGI2 rol? w relaksacji naczyń – zw?aszczao ma?ej ?rednicy (300 μm), pe?ni hiperpolaryzacja zale?na od ?ródb?onka (EDH – endothelium-derivedhyperpolarization). Odpowied? EDH zapocz?tkowuje wzrost st??enia jonów wapniaw komórce ?ródb?onka w wyniku dzia?ania agonistów (np. acetylocholiny, bradykininy) lubnapi?cia ?cinaj?cego przep?ywaj?cej krwi. Zainicjowany zostaje klasyczny szlak zwi?zanyz pobudzeniem ?ródb?onkowych kana?ów potasowych aktywowanych przez jony wapniao ma?ej (KCa2.3) i ?redniej (KCa3.1) przewodno?ci, wyp?ywem jonów potasowych z komórki?ródb?onka i hiperpolaryzacj?, która przenosi si? na komórki mi??ni g?adkich i prowadzi dorozkurczu naczyń oporowych z udzia?em wewn?trzprostowniczych kana?ów potasowych (KIR)oraz pompy sodowo-potasowej (Na+/K+-ATP-aza). EDH mo?e by? kompensacyjnym mechanizmemw warunkach zmniejszonej biodost?pno?ci NO zwi?zanej z dysfunkcj? ?ródb?onka m.in.w nadci?nieniu t?tniczym, jednak jego si?a dzia?ania zale?y od ?o?yska naczyniowego, modelupatologicznego i warunków eksperymentu. W nadci?nieniu t?tniczym kana?y KCa2.3 i KCa3.1mog? wykazywa? zmniejszon? aktywno?? i/lub ekspresj?, przez co os?abia si? zdolno?? ma?ychnaczyń do rozkurczu. Obecnie trwaj? badania nad wykorzystaniem zwi?zków moduluj?cych(aktywatorów i inhibitorów) aktywno?? kana?ów potasowych KCa2.3 i KCa3.1 jako prawdopodobnypunkt uchwytu dzia?ania leków w terapii chorób uk?adu kr??enia. Aktywatory KCa2.3i KCa3.1 np. SKA-31 obiecuj?co poprawiaj? odpowied? zale?n? od EDH i polepszaj? funkcj??ródb?onka oraz obni?aj? ci?nienie krwi. Mo?e to sugerowa? przydatno?? tych zwi?zkóww terapii nadci?nienia t?tniczego.