Gojenie rany jest z?o?onym procesem, który jest uzale?niony od obecno?ci wielu rodzajów komórek, czynników wzrostu, cytokin oraz elementów macierzy zewn?trzkomórkowej. Rana stanowi wrota zaka?enia dla wielu patogenów, st?d w toku ewolucji proces gojenia zosta? bardzo szybko uformowany, b?d?c krytycznym dla przetrwania ka?dego osobnika. Szczególn? rol? w procesie gojenia ran odgrywaj? komórki macierzyste daj?ce pocz?tek komórkom progenitorowym oraz zró?nicowanym. Spo?ród najwa?niejszych komórek bior?cych udzia? w gojeniu ran nale?y wyró?ni? komórki macierzyste naskórka, a tak?e skórne prekursory fibroblastów, komórki macierzyste tkanki t?uszczowej oraz komórki pochodzenia szpikowego. Ich aktywno?? jest ?ci?le regulowana przez mikro?rodowisko tworzone m.in. przez czynniki wzrostu, takie jak: czynnik wzrostu naskórka (EGF), czynnik wzrostu fibroblastów (FGF), p?ytkopochodny czynnik wzrostu (PDGF), transformuj?cy czynnik wzrostu (TGF), czynnik wzrostu ?ródb?onka naczyń (VEGF). Zaburzenia w funkcjonowaniu komórek macierzystych oraz w syntezie i degradacji czynników wzrostu mog? np. opó?nia? gojenie lub stymulowa? tworzenie blizn przerostowych. St?d wiedza na temat mechanizmów gojenia ran jest niezwykle istotna z klinicznego punktu widzenia. W pracy przedstawiono najnowszy stan wiedzy na temat roli komórek macierzystych oraz czynników wzrostu w procesie gojenia rany. Omówiono równie? niektóre aspekty kliniczne gojenia ran, w tym mo?liwo?ci terapii w oparciu o komórki macierzyste oraz czynniki wzrostu.
展开▼
