Stymulacja dwupunktowa prawej komory jako alternatywna metoda leczenia pacjentów z asynchroni? lewokomorow? po nieudanej implantacji elektrody lewokomorowej uk?adu resynchronizuj?cego

摘要

Wst?p: Stymulacja resynchronizuj?ca serca (CRT) jest uznan? metod? leczenia wyselekcjonowanych pacjentów z zaawansowan? niewydolno?ci? serca, lecz u 5-15% chorych warunki anatomiczne uniemo?liwiaj? implantacj? elektrody lewokomorowej. Epikardialna implantacja wi??e si? z ryzykiem powik?ań oko?ooperacyjnych, zwi?ksza koszty zabiegu i jest dost?pna tylko w o?rodkach, w których istnieje mo?liwo?? przeprowadzenia procedur kardiochirurgicznych. Istniej? dane ?wiadcz?ce, ?e stymulacja 2-punktowa w prawej komorze poprawia parametry hemodynamiczne w porównaniu z klasyczn? stymulacj? wierzcho?kow?, zw?aszcza u pacjentów z niewydolno?ci? serca. Celem pracy by?a kliniczna oraz echokardiograficzna ocena osób, u których z powodów technicznych (anatomicznych b?d? elektrofizjologicznych) nie zdo?ano implantowa? w po??danym miejscu elektrody lewokomorowej przez zatok? wieńcow? i u których implantowano uk?ad stymuluj?cy z 2-punktow? stymulacj? prawej komory. Materia? i metody: Badania przeprowadzono u 8 chorych w wieku ?r. 65 ± 9 lat, u których ze wzgl?du na trudno?ci techniczne implantowano uk?ad z 2-punktow? stymulacj? prawej komory. Wszyscy pacjenci mieli wskazania do implantacji CRT. U 3 chorych rozpoznano kardiomiopati? pozawa?ow?, u pozosta?ych 5 - idiopatyczn? kardiomiopati? zastoinow?. U wszystkich pacjentów wyst?powa?a znacz?ca (IV klasa czynno?ciowa wg NYHA), skurczowa (?r. LVEF = 22%) niewydolno?? serca i znacz?ce zaburzenia przewodzenia mi?dzykomorowego (?r. czas trwania zespo?ów QRS = 180 ms). Pacjenci otrzymali przedsionkowo-komorowy uk?ad stymuluj?cy z dodatkow? elektrod? w drodze odp?ywu prawej komory oraz stymulator Stratos LV. Wyniki: U ka?dego z pacjentów po w??czeniu 2-punktowej stymulacji prawej komory pokonanywany dystans podczas 6-minutowego marszu wyd?u?y? si? w porównaniu z testem wykonanym przy natywnej aktywacji komór, a ?rednia ró?nica pokonanego dystansu by?a istotna statystycznie. Stymulacja 2-punktowa w prawej komorze nie spowodowa?a znamiennej ró?nicy w ?redniej szeroko?ci zespo?ów QRS w elektrokardiogramie rejestrowanym przed zabiegiem (aktywacja natywna) i po zabiegu (rytm stymulatorowy). W badaniu echokardigraficznym wykazano, ?e po zastosowaniu 2-punktowej stymulacji prawej komory wska?nik asynchronii mi?dzykomorowej uleg? istotnemu zmniejszeniu w porównaniu z badaniem podstawowym. Znamiennie zmniejszy? si? wymiar skurczowy lewej komory, któremu towarzyszy? istotny wzrost frakcji wyrzutowej, pojemno?ci minutowej i wska?nika sercowego. Wniosek: Stymulacja 2-punktowa prawej komory mo?e by? interesuj?c? opcj? terapeutyczn? dla pacjentów ze wskazaniami do resynchronizacji serca i nieudan? prób? implantacji elektrody lewokomorowej.