O książce tej pisano w prasie codziennej, mówiono w mediach elektronicznych, autora odpytywano w tygodnikach opinii, ale też w poważnych miesięcznikach i kwartalnikach. Nie jest to sytuacja nazbyt częsta, aby książka naukowa, nawet historyczna, przyciągała uwagę i wywoływała taki rezonans. Świadczy to o tym, że mamy do czynienia z przedsięwzięciem wyjątkowym i zarazem ważnym - nie tylko poznawczo, lecz także ze względów społecznych. Adam Leszczyński podjął się zadania wyjątkowo ambitnego - opowiedzenia tysiąca lat historii Polski, ale z pewnej, określonej, jego zdaniem nazbyt rzadko przyjmowanej, perspektywy „ludu", czyli tych „90 proc, które nie miało władzy".Książka ma klasyczną konstrukcję z jednym wyjątkiem (o czym dalej). Nie ma w niej typowego wstępu, ale o tym, czego monografia dotyczy, au¬tor pisze w rozdziale pierwszym. Precyzuje, że interesują go trzy kluczowe sprawy. Po pierwsze, mechanizm wyzysku w Polsce, czyli to - jak pisze w innym miejscu - jaki wysiłek podejmowały elity w celu „zdobycia jak największego udziału w podziale wypracowanego społecznego produktu" (s. 167). Po drugie, jakie uzasadnienia elity formułowały dla swojego panowania, wyzysku i utrwalania niewoli chłopów. I wreszcie, po trzecie, jak przedstawia się historia oporu warstw ludowych wobec władzy i fundowanego przez nią porządku społecznego, który tworzył warunki do wyzysku i jego usprawiedliwienia.
展开▼
