Urządzanie lasu na ziemiach polskich - opis drzewostanów w XIX wieku

摘要

In the 1800s forest management in Polish forests was still in its infancy. This article reminds presents tree stands were described in those days. The then concepts of: the forest, tree stand, bare land and large tree group were explained. In addition, the notion as well as the method of determination of the stand species composition and its age, perpendicular structure, closure, mixture proportion, stocking and condition was discussed in detail. For this purpose, available nineteenth century instructions, glossaries and books were employed.%W tworzeniu historii leśnictwa szczególna rola przypada urządzaniu lasu, które od dziesiątków lat dostarcza informacji o lasach i drzewostanach, wyznaczając jednocześnie kierunki i zasady prowadzenia gospodarki leśnej. Dane zbierane w trakcie inwentaryzacji stanowiły i stanowią do dziś podstawę każdego planu urządzenia lasu. Jednak na przestrzeni dziejów zakres i forma zbieranych informacji oraz stosowane pojęcia ulegały zmianie, stąd dzisiaj trudno jest nieraz zorientować się w treści np. dziewiętnastowiecznych opisów taksacyjnych drzewostanów czy też siedlisk. Urządzanie lasu dostarcza wiele historycznych materiałów źródłowych, ale i sama ponad dwustuletnia historia urządzania lasu w Polsce jest bardzo bogata. Była ona opisywana w podręcznikach [Stieber 1921; Borek 1931; Jedliński 1932; Dreszer i in. 1958; Dreszer, Zabielski 1962; Zabielski 1976; Jaszczak, Magnuski 2010], jak i licznych, bardziej szczegółowych w swej treści artykułach i publikacjach [Miklaszewski 1907, 1928, 1947; Skoraczewski 1907; Szczerbowski 1907; Miłobędzki 1951; Urbaniak 1975; Zabielski 1975; Smykała 1985; Magnuski 1997a, b; Szempliński 1998; Jaszczak 1999, 2007a-c, 2008a-e; Gil 2000; Pajewska 2002; Magnuski, Jaszczak 2008a-c; Jaszczak i in. 2011].