Zastosowanie metod elektromagnetycznych w rozpoznawaniu pułapek naftowych w płytkich strukturach fliszowych

摘要

W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczących wykorzystania metod elektromagnetycznych w prospekcji złóż węglowodorów oraz w rozpoznawaniu struktury i zróżnicowania litologicznego kompleksów fliszowych. W latach 2008-2014 wykonano serię badań elektromagnetycznych w rejonach wybranych karpackich złóż węglowodorów, m.in. w obszarze złoża ropy naftowej i gazu ziemnego Grabownica, złoża gazu ziemnego Strachocina oraz złóż ropnych Łodyna i Wańkowa. Zastosowane zostały metody: audiomagnetotelluryczna (AMT), audiomagnetotellu-ryczna z kontrolowanym źródłem (CSAMT), metoda polaryzacji wzbudzonej (IP) oraz metoda procesów przejściowych (TDEM). W niniejszej publikacji wykorzystano w charakterze przykładów wyniki badań wykonanych w rejonie złoża ropy naftowej Grabownica za pomocą metod magnetotellurycznych (AMT, CSAMT) oraz metody polaryzacji wzbudzonej (IP). Rezultaty badań potwierdzają przydatność metody magnetotellurycznej do wykrywania i rozpoznawania akumulacji węglowodorów. Parametry polaryzacji wzbudzonej wskazują na obecność złoża i pozwalają na określenie jego zasięgu. Anomalie generowane przez nasycenie węglowodorami są jednak trudne do odróżnienia od efektów związanych ze zróżnicowaniem litologii i/lub elementów struktury geologicznej.%Results of a survey related to the application of electromagnetic methods for hydrocarbon deposits prospection and recognizing of the structure and lithological diversity of flysch complexes in the Polish Outer Carpathians are presented in the paper. Between 2008-2014 a series of electromagnetic research in selected areas of the Carpathian's hydrocarbon deposits were carried out, inter alia on oil and natural gas "Grabownica", natural gas reservoir "Strachocina" and oil fields: "Łodyna" and "Wańkowa". The electromagnetic methods applied were the : audiofrequency magnetotelluric method (AMT), controlled source audiofrequency magnetotelluric method (CSAMT), method of induced polarization (IP) and time-domain electromagnetic method (TDEM). In this paper, as examples, the results of surveys carried out in the area of the "Grabownica" oil field with use of magnetotelluric methods (AMT, CSAMT) as well as the induced polarization method (IP) were presented. The presented results confirm the usefulness of a magnetotelluric method for discovering and recognizing hydrocarbon accumulations.The parameters of induced polarization indicates the presence of deposits and allow to specify its scope. However, anomalies generated by the saturation of hydrocarbons are often difficult to distinguish from effects associated with the lithology differentiation and/or geological structure.