A Perspective on “Imece” and “Cooperative” Culture in Turks

摘要

Türk co?rafyas?n?n temel ta??n? olu?turan ve devletin gücünün ula?amad??? k?rsal alanlarda dayan??ma ?rne?i olarak “imece” kültürünün devreye girdi?ini g?rmekteyiz. “Bir?ok kimsenin toplan?p el birli?iyle bir ki?inin veya bir toplulu?un i?ini g?rmesi ve b?ylece i?lerin s?ra ile bitirilmesi” ?eklinde tan?m? yap?lan “?mece”; Anadolu co?rafyas?ndaki uygulamalar?na k?smen uymaktad?r. Baz? tan?mlamalar, sahay? incelemeden yap?lm?? olacak ki; “Genellikle k?ylerde i?lerin g?rülmesi i?in ihtiyar heyetinin karar?yla her evden para toplamak” olarak tan?mlanan “salma salma” i?levi kültürü, imece dayan??mas? ile kar??t?r?lmaktad?r. Ya?ayan “imece” kültüründe zorlama olmad??? gibi, genellikle s?ralama da bulunmay?p, ihtiyac? oldu?u hissedilen ki?iye g?nüllü yard?ma dayal? birlikteliktir. “Kooperatifcilik” ise, Frans?z devriminden sonra i??i s?n?f?n?n ge?im ve ?al??ma ko?ullar?ndan do?an sorunlar?n birlikte ??zülmesi amac?yla dayan??ma ve kar??l?kl? yard?mla?ma aray??? olarak ortaya ??km?? ve tüm dünya ülkelerine yay?lm??t?r. Tüketim alan?ndaki ilk kooperatif ?ngiltere’de 28 dokuma i??isi taraf?ndan 1844 y?l?nda “Rochdale ?ncüleri” olarak kurulmu? ve Uluslararas? Kooperatifler Birli?i (ICA)’nin sonradan kooperatif?ilik ilkeleri olarak benimsedi?i temel kurallar uygulam??t?r. Türkiye’de ilk kurulan kooperatif olarak bilinen “Memleket Sand???’n?n” kurulu?unun üzerinden iki asra yak?n zaman ge?mi? olmam?za ra?men, kooperatifle?mede yeterli yol al?nd???n? s?ylemek mümkün de?ildir. Bir tar?m ülkesi olarak tan?mlanan Türkiye’de, Türk toplumunun ?zünde var olan “?mece” kültürünün canland?r?larak kooperatiflerin arzulanan geli?mesi sa?lanmal?d?r.