Bor?ka Baraj? Rezervuar?nda Yeni Olu?mu? Bir Sediment Birikim Sahas?ndaki Penetrasyon Diren? De?erlerinin Uzaysal Da??l?m?

摘要

Bu ?al??ma, Bor?ka Baraj? rezervuar?nda yeni olu?mu? sediment birikim sahalar?ndan birindeki penetrasyon direnci (PD)de?erlerinin yatay ve dü?ey do?rultudaki uzaysal de?i?kenli?inin belirlenmesi amac?yla yürütülmü?tür. Ara?t?rma sahas?nda50 m x 10 m aral?klarla 91 grid olu?turulmu? ve her bir gridde 80 cm’lik derinlik boyunca 10 cm’lik art??larla belirlenen 8katman?n PD de?erleri ?l?ülmü?tür. Tüm katmanlarda PD’nin uzaysal de?i?kenli?i jeoistatistiksel y?ntemlerle belirlenmi?tir.Her bir katman i?in PD’ne ait semivaryogramlar olu?turulmu? ve buna ba?l? olarak krigleme haritalar? üretilmi?tir. ?al??masonunda PD’nin yüzey katman?nda (0-10 cm) en yüksek de?eri ald??? (0.75 MPa) ve derinlikle beraber kademeli olarakazald??? ortaya konulmu?tur. Tan?mlay?c? istatistikler ve jeoistatistiksel analiz sonu?lar?, ?evresel fakt?rlerden ?nemli seviyedeetkilenen ve ?l?üm zaman?nda daha kuru olan yüzey katman?ndaki PD de?erlerinin di?er katmanlara nazaran daha de?i?kenoldu?unu g?stermi?tir. PD’nin uzaysal de?i?kenli?i, ilgili semivaryogramlar?n sill, nugget ve range de?erleri ile kriglemeyoluyla üretilen yüzey haritalar? tüm katmanlarda farkl?l?k g?stermi?tir. Jeoistatistiksel range de?erlerinin en k?sas? (40.8 m)yüzey katman?nda (0-10 cm) ve en uzunu (173.3 m) ise ikinci katmanda (21-30 cm) hesaplanm??t?r. Bunun yan?nda en yükseknugget etki (% 44) ü?üncü katmanda (21-30 cm) ve en dü?ü?ü ise (% 13) ikinci katmanda ger?ekle?mi?tir. Benzer ?al??malar?nfarkl? birikim sahalar?nda ve daha fazla de?i?kenle tekrar edilmesinin, bu alanlardaki uzaysal de?i?kenli?in geli?iminde vederecesinde etkili olan mekanizmalar?n anla??lmas?nda yararl? olaca?? dü?ünülmektedir.