De magic kun je niet verwoorden : Onderzoek naar hoe, dat wat humanistisch geestelijk verzorgers bieden in een contact rondom sterven en dood zich verhoudt tot dat wat Carlo Leget, Marinus van den Berg en Christine Longaker daarover schrijven.

摘要

De titel van dit onderzoeksverslag is een uitspraak van één van mijn respondenten die ik voor dit onderzoek geïnterviewd heb. De vraag die ik tijdens mijn interviews stelde was: ‘Wat bied jij als humanistisch geestelijk verzorger in een begeleidingscontact waarin het sterven en dood van de ander centraal staat?’. De antwoorden waren niet eenduidig. Bijna alle respondenten gaven aan dat het vooral van belang was aan te sluiten bij de wensen en de behoeften van de ander en dat dat wat er tussen jou en de ander gebeurt, dat het een zoeken is en dat wat je biedt, niet altijd te verwoorden is. De antwoorden van mijn respondenten heb ik in dit onderzoek vergeleken met de visies van Carlo Leget, Marinus van den Berg en Christine Longaker. De onderzoeksvraag die ik in dit onderzoek beantwoord luidt dan ook: Hoe verhoudt dat wat Christine Longakker, Carlo Leget en Marinus van den Berg schrijven over het begeleiden rondom sterven en dood zich tot dat wat humanistische geestelijk verzorgers, werkzaam in de zorg, bieden in een individueel begeleidingscontact waarin het sterven en de dood van de ander centraal staat? Vanuit de visie van de drie auteurs heb ik veertien thema’s opgesteld, dit zijn: innerlijke ruimte, innerlijke ruimte in jezelf, een gesprek, bevestigen en aanvaarden, luisteren en beluisteren, woorden van de ander, woorden vanuit persoonlijke levensbeschouwing, zin, symbolen en metaforen, bezinning, nabij zijn, onmacht delen, rituelen en humor. Uiteindelijk werd de meerderheid van de thema’s door de meerderheid van mijn respondenten benoemd. De visies van de drie auteurs komen dus in grote lijnen overeen met dat wat humanistisch geestelijk verzorgers zeggen dat zij bieden. De humanistisch geestelijk verzorgers legden hierbij wel meer de nadruk op het aansluiten bij de wensen en behoeften van de ander. Ook waren er verscheidene verschillen die te maken hadden met het levensbeschouwelijk kader van de auteurs en de geestelijk verzorgers. Daarnaast heeft iedere geestelijk verzorger een eigen stijl en dus een eigen manier van werken én blijft het zo dat je de ‘magic’ niet kunt altijd kunt verwoorden.