'Fighting Poland' not only during World War II : Bogdan Nawroczyński’s summary of the struggle for statehood, territory, and language : based on the work entitled Nasza walka o szkołę polską 1901-1917 (Our struggle for a Polish school 1901-1917)

摘要

Niniejszy tekst jest analizą fenomenu walki wyzwoleńczej Polaków na przełomie XIX i XX wieku z perspektywy pedagogicznej na podstawie nieco zapomnianego dzieła Bogdana Nawroczyńskiego Nasza walka o szkołę polską 1901-1917. Mówiąc o walce wyzwoleńczej można wyróżnić znaczenie bardziej powszechne, związane z wykorzystaniem środków militarnych, oraz mniej oczywiste - związane z pracą u podstaw. Drugie znaczenie jest szczególnie interesujące, gdyż czołową rolę odgrywa w nim edukacja. Organizacja szkolnictwa tajnego i jawnego w tym okresie nie służyła jedynie zdobywaniu wiedzy, ale także wykorzystaniu jej w celu odbudowy państwowości. Omawiane opracowanie jest istotne również z punktu widzenia współczesności charakteryzującej się nowymi problemami i formami konfliktu.