Norms of anthropometric, body composition measures and prevalence of overweight and obesity in urban populations of Iran

摘要

زمینه و هدف: تدوین هنجارهای ملی برای اندازه‌های پیکری و ترکیب بدنی و نیز تعیین شیوع اضافه وزن و چاقی به دلیل ارتباط آن با بیماری‌های مزمن از ضروریات جوامع امروزی است. این پژوهش با هدف تهیه‌ی این هنجارها در جمعیت‌های شهری ایران طراحی و اجرا شد. روش بررسی: در این پژوهش مقطعی که از نوع توصیفی – تحلیلی بود، 991 نفر مرد و 1188 نفر زن با دامنه سنی 15 تا 64 سال به شیوه در دسترس از شهرهای اردبیل، اصفهان، اهواز، تهران، رشت، کرمان و مشهد فراخوان شدند. شاخص توده‌ی بدن (BMI)، دور کمر (WC)، نسبت دور کمر به لگن (WHR)، نسبت دور کمر به قد (WHtR) و درصد چربی بدن آزمودنی‌ها اندازه‌گیری شد. داده ها با استفاده از آزمون های t مستقل، ضریب همبستگی جزیی تعدیل شده و تحلیل واریانس یک طرفه در نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها: با توجه به اندازه‌های BMI، 49 مردان و 53 زنان دارای اضافه وزن یا چاقی بودند که 2/10 مردان و 6/18 زنان چاق بودند. در هر گروه سنی، مردان درصد چربی کمتری نسبت به زنان داشتند (001/0>P). در هر دوی مردان و زنان شیوع اضافه وزن در میان رده‌ی سنی 49-40 سال و شیوع چاقی در رده‌ی سنی بالای 50 سال بیشتر از سنین دیگر بود. نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهش حاضر ضمن ارایه‌ی هنجارهای ملی، شیوع بالای اضافه وزن و چاقی عمومی و شکمی را در هر دو جنسیت در جمعیت‌های شهری ایران نشان داد که بیانگر لزوم ارزیابی‌های مستمر و ارایه‌ی برنامه‌های مداخله‌ای در جهت کنترل و پیشگیری از اختلال‌های مرتبط با چاقی مانند دیابت می‌باشد