Pacifism as a bestseller. All Quiet on the Western Front and Joseph Rotblat – two cases

摘要

Omówienie najsłynniejszej powieści antywojennej wszechczasów, Na Zachodzie bez zmian Ericha Marii Remarque’a, przedstawiciela lost generation, staje się pretekstem, by zestawić niemieckiego pisarza z urodzonym w Warszawie fizykiem, Józefem Rotblatem. Obaj znaleźli własną drogę, by walczyć z powikłaniami wojennymi. Pierwszego z nich, jako weterana wojny światowej z lat 1914-1918 i autora antywojennej powieści, nominowano w roku 1931 do Pokojowej Nagrody Nobla, drugi w 1995 został jej laureatem. O ile jednak Na Zachodzie bez zmian to powieść najsilniej powiązana asocjacyjnie z I wojną światową, o tyle Rotblat, kojarzony na zachodzie Europy z wieloletnimi działaniami nawołującymi do światowego pokoju i rozbrojenia nuklearnego, w Polsce jest niemal nieznany, a w szkolnych programach nauczania nie znaleziono dla niego miejsca. Artykuł poświęcony jest ich odrębnym drogom uprawiania „wojującego pacyfizmu”.