Speelruimte voor transparantere rechtspraak

摘要

De rechterlijke macht staat sterk in de maatschappelijke belangstelling en wordt herhaaldelijk uitgedaagd meer van 'zichzelf te laten zien'. Het publiek moet via live-beelden het doen en laten in de rechtszaal kunnen volgen, rechters hebben volgens de minister aan hun 'imago' te werken en de samenleving wenst inzicht in de kosten en baten van het 'product' geschilbeslechting. Er is, zowel binnen als buiten de rechtszaal, een roep om transparantie, in de zin van moderne varianten van de klassieke openbaarheid van rechtspraak. Centraal in deze verkenning staat de vraag in hoeverre de rechtspraak haar werkwijze en strategie moet aanpassen in het licht van deze ontwikkeling. Wat is, als het op transparantie aankomt, een gerechtvaardigde vraag vanuit de samenleving en waar begint een onwenselijke inmenging met de onafhankelijke positie van de rechterlijke macht? Tot op heden heeft dit instituut de kaarten in hoofdzaak ingezet op transparantie in de zin van meer zichtbaarheid en begrijpelijkheid. Het is de vraag of dat voldoende zal zijn. Deze verkenning beoogt vanuit een diversiteit aan invalshoeken en veel nieuw empirisch materiaal - burgers en rechters zelf aan het woord - een bijdrage te leveren aan dit vraagstuk.