Paleczki Salmonella sa przyczyna uciazliwych biegunek lub tzw. goraczek durowych, powodujacych corocznie na swiecie smierc okolo 3 milionów ludzi. Rozwój infekcji inicjuje wnikniecie zarazka do organizmu zywiciela, zwykle droga pokarmowa, neutralizacjajego mechanizmów obronnych i kolonizacja tkanek. Nastepstwem inwazji komórek eukariotycznych jest ich destrukcja, doprowadzajaca w skrajnych przypadkach do smierci makroorganizmu. Wlasciwosciami drobnoustroju decydujacymi o jego patogennym dzialaniujest zdolnosc adherencji do komórek zywiciela oraz synteza czynników umozliwiajacych mu wnikanie do wnetrza komórek i przezywanie w nich. Dokonane w ostatnich latach odkrycia biologii molekularnej umozliwily pognanie i zrozumienie szeregu spraw dotyczacych mechanizmów patogenezy infekcji powodowanych przez te drobnoustroje. Wylonienie sie nowej specjalnosci, tzw. komórkowej i molekularnej mikrobiologii bierze swój poczatek z odkryc dokonanych w badaniach jelitowych patogenów. Dzieki nim identyfikowane sa coraz to nowe, docelowe dla czynników wirulencji zarazków, struktury komórek makroorganizmu i powstaje coraz dokladniejszy obraz infekcji na poziomie komórki. Zdefiniowane zostaly liczne genetyczne determinanty, które w drodze ewolucyjnychzmian zdecydowaly o doskonaleniu pasozytniczej aktywnosci drobnoustrojów. Róznice w ich wirulencji sa wynikiem ewolucyjnego nalozenia na stosunkowo konserwatywny genom genów wirulencji, rozprzestrzenianych miedzy róznymi gatunkami za posrednictwem plazmidów, bakteriofagów czy tzw. wysp patogermosci. DNA wysp patogennosci rózni sie od konserwatywnych odcinków genomu odmienna zawartoscia par zasad G + C. Wyspy te to stosunkowo duze loci, kodujace wazne czynniki wirulencji, obecne wylacznie w patogennych szczepach danego gatunku. W niektórych przypadkach stanowia one czesc genomu bakteriofagów lub plazmidów i jako ruchome elementy genetyczne sa przenoszone miedzy bakteriami w drodze horyzontalnego przekazu genów (20, 22, 31, 32). Sekwencje genów wysp patogennosci kontroluj a ekspresje systemów sekrecji oraz czynników zaangazowanych w procesy inwazji komórek makroorganizmu i rozwoju w nich zarazków. Sa one tez waznymi elementami w ewolucyjnym rozwoju patogennych bakterii, poniewaz ich inkorporacja do niezjadliwych drobnoustrojów spowodowala nabycie przez nie patogennych wlasciwosci .
展开▼
