DOGAL TAS OCAKLARINDA, KANAL ACMA YONTEMINDE YENI BIR UYGULAMA VE VERIMLILIK ANALIZI

摘要

Dogal tas ocaklarinda basamak tasarimi ve planlamasi amaciyla V (ucgen) ve U (dikdortgen) Seklinde kanal acma yontemleri uygulanmaktadir. Ocak aynasinin duz ve surekli oldugu durumlarda yeni bir basamagin oluSturulmasi icin V Seklinde kanal acma yontemi dogal tas ocaklarinda yaygin olarak kullanilmaktadir. Bu yontemin en onemli eksikligi uretim kayiplarinin yuksek olmasi, basamak oluSturulmasi icin hazirlik asamasinin uzun surmesi ve ocak icerisinde ilerleme miktarinin kontrol edilememesidir. U Seklinde kanalin acma yontemi, ocagin topografyasi ve jeolojik yapisinin uygun olmasi durumunda, zincirli kollu kesme makinesi ile uygulanabilmektedir. Bununla birlikte, dogal tas ocaklarinda dogrudan arka kesim yapabilen elmas tel kesme makinesi ile kombine calisan kanal acma ekipmaninin ilk yatirim maliyeti yuksek ve kullanim alani sinirlidir. Bu calismada elmas tel kesme makinesinin U Seklinde kesim yapabilmesi icin yeni gelistirilen delik tasarimi ve bu yontemin V Seklinde kanal acma yontemine gore verimlilikleri karSilastirilmistir. Bu U kanal acma yontemi ile uretim kayiplari azalmakta ve % 60 daha az surede ocak basamaklarinin oluSturulmasi saglanabilmektedir. Yeni gelistirilen kanal acma yontemi Bilecik bej ve Eskisehir Supren dogal tas ocaklarinda uygulanmaktadir. Bu ocaklarda blok verimlilikleri V kanal acma yontemine gore ortalama 3 kat artmis ve ayni miktarda blok uretildigi durumda artik ve moloz miktari 3,2 kat azalmistir.