ROZWAZANIA O ROZRZUCIE POWIERZCHNIOWEJ TRWALOSCI ZMECZENIOWEJ W SWIETLE AKTUALNYCH TEORII

摘要

Praktyka badawcza i eksploatacyjna pokazuje, ze cecha charakterystyczna lozysk tocznych jest m.in. ogromny rozrzut ich powierzchniowej trwalosci zmeczeniowej. Na rozrzut ten wplywaja zarowno warunki eksploatacji lozysk, jak i technologia wykonania oraz ich konstrukcja. W wielu badaniach doswiadczalnych przeprowadzanych w wyidealizowanych warunkach (przy powtarzalnym obciazeniu, takich samych warunkach smarowania, rownej predkosci obrotowej, temperaturze itd.) okazuje sie, ze trwalosc tych elementow maszyn moze miec rozrzut jak 1:40 i wiekszy. Ustalenie przyczyn tego rozrzutu jest aktualnie glownym problemem badawczym osrodkow zajmujacych sie problemami trwalosci lozysk tocznych. W prezentowanym artykule podjeto probe odpowiedzi na pytanie czy mozna wyjasnic przyczyny tego rozrzutu na gruncie uznanych teorii trwalosci zmeczeniowej lozysk (Lundberga i Palmgrena oraz Ioannidesa i Harrisa). We wlasnej analizie informacji dotyczacej trwalosci lozysk roznego rodzaju stwierdzono, ze rozrzut ten prawdopodobnie nie zalezy od ksztaltu powierzchni styku elementow lozysk tocznych. Wniosek taki nie zgadza sie z konsekwencjami wynikajacymi z analizy wspomnianych teorii, gdyz wynika z nich, iz w przypadku wiekszej (np. eliptycznej) powierzchni styku rozrzut powinien byc mniejszy niz w przypadku powierzchni kolowej.