W wysokich temperaturach tradycyjne srodki smarujace traca swoje wlasciwosci. Opracowanie nowych technologii smarowania i srodkow smarnych do praktycznego zastosowanie w przemysle jest wyzwaniem wielu krajowych i zagranicznych osrodkow badawczo-naukowych [L. 1, 2]. W artykule opisano procesy tribologiczne: tarcie i zuzycie wspolpracujacych ukladow tribologicznych dzialajacych w wysokich temperaturach. Badane pary trace zostaly poddane procesowi modyfikacji (impregnacji) jednego z elementow pary tracej - tarczy submikrometrycznymi czastkami smarow stalych. Wlasnosci eksploatacyjne wytworzonego filmu smarnego sa zalezne od wlasciwosci chemicznych i fizycznych skomponowanej substancji smarujacej [L. 1]. W pracy przedstawiono morfologie czastek smarow stalych otrzymanych technologia RCT (Rolling Clecwage Technology). Jest to proces rozdrabniania materialow, w wyniku ktorego zostaje wytworzona struktura submikrometrycz-na (frakcja nano i mikro). W wyniku zmiany wielkosci czastek nastepuje zmiana wlasciwosci danego materialu. Celem pracy bylo wyznaczenie wplywu warunkow tarcia, rodzaju i morfologii czastek smarow stalych na proces zuzycia. Analiza otrzymanych wynikow dowodzi, ze smary stale MoS2 i WS2 z dodatkiem grafitu obnizaja wspolczynnik tarcia i zuzycie elementow wspolpracujacych, powodujac wydluzenie ich czasu pracy. Dodatek grafitu powoduje zachowanie wlasciwosci tribologicznych mieszanki smarnej na bazie MoS_2 i WS_2 w wyzszych temperaturach. Natomiast takie smary stale jak BaF_2, CaF_2 i h-BN nie spelniaja wymagan tribologicznych dla ukladow pracujacych w wysokich temperaturach.
展开▼
