Na tri vrste čelika: brzoreznom (Č.7680), za topli rad (Č.4751) i kontrukcionom (C.4732) primenjen je kombinovani postupak plazma nitriranja na niskom pritisku i sukcesivne plazma depozicije TiN u sistemu sa ravnotežnim magnetronom. Osobine dobijenih prevlaka povedene su sa rezultatima dobijenim pri depoziciji TiN bez prethodnog nitriranja. Plazma nitriranje pre nanošenja tvrde prevlake omogućava da se proširi broj vrsta čelika na koje je moguće deponovati sloj TiN i daje osnovu za razmišljanje o obradi funkcionalnih delova napravljenih od različitih materijala. Za karakterizaciju površinske strukture obrađenih uzoraka korišćene su metode: merenja mikrotvrdoće, merenje debljine prevlake, optičke mikroskopije, skenirajuće elektronske mikroskopije (SEM), rentgenske difraktografije (XRD) i merenja athezije prevlake (scratch test). Pokazalo se da brzina depozicije TiN prevlake zavisi od materijala podloge i njegove prethodne obrade. Za sve tri vrste čelika utvrđeno je povećanje athezije TiN prevlake pri primeni kombi-novanog postupka, a na Č.4732 izmerena je neobično visoka tvrdoća prevlake. Na razlike u osobinama TiN slojeva deponovanih na različite vrste materijala moguće je uticati prethodnim plazma nitriranjem podloge.%Properties of the TiN coatings deposited onto not nitrided and low pressure plasma nitrided steel substrates were investigated. The influence of substrate material and samples pretreatment on TiN coating structure, deposition rate and microhardness was investigated using several surface characterisation methods. It was found that the substrate material and previous surface treatment affect the texture, microhardness, adhesion, morphology and topography of the coatings.
展开▼
