Belgesel Sinemac? Bir Parrhesiastes Olabilir mi? “Hakikati S?ylemek” üzerinden Türkiye’de Belgesel Sinema Tarihine Bir Bak??

摘要

Parrhesia ?Antik Yunanda, ki?iler aras?nda “hakikati s?ylemek” üzerine düzenlenen bir s?zel etkinliktir.? Parrhesia ’y? icra eden ki?iye ise? parrhesiastes ?denilmektedir.? Parrhesia ?etkinli?inin amac?, a?a??dan-yukar?ya do?ru asimetrik bir ili?ki i?inde ele?tiri sunmakt?r. Hakikati bilen ve s?yleyen bu eylemini kamusal alanda, bir g?rev olarak yapmakta ve bir tak?m riskler almaktad?r. Michel Foucault Antik Yunan metinlerinden yola ??karak giri?ti?i bir seminer dizisinde bu kavramlar? irdeler ve hakikatten ?ok hakikatin s?ylenmesi olgusuna odaklan?r. Foucault hakikati s?ylemenin, hakikati bilmenin, hakikati bilen insanlar?n bulunmas?n?n toplum a??s?ndan ne ?nemi oldu?u sorular?na yan?t aramaya ?al???r.? Parrhesia ?ve? parrhesiastes belgesel sinema alan? a??s?ndan da yararlan?labilir kavramlar olarak dü?ünülebilir. ?ünkü belgesel sineman?n ortaya ??k???n?n ve varolu?unun temel kavramlar? da “ger?ek” ve “hakikat”tir. Bu ba?lamda belgesel sinemac?lar birer “hakikat s?yleyici” olarak dü?ünülebilir mi? Makalede bu kavramlar ?er?evesinde Türkiye’deki belgesel sinema d?nemleri itibariyle ele al?nmakta; hakikat, hakikati s?yleme ve belgesel sinema aras?ndaki ili?ki irdelenmektedir. Belgesel sinemac?lar?n günümüze yakla?t?k?a? parrhesia ’ya da yakla?t?klar? g?rülmektedir. ?al??mada, t?pk? Foucault gibi, hakikatin ne oldu?unu tart??mak de?il, belgesel sineman?n hakikati s?yleme prati?ini ele almak hedeflenmektedir.??.