Uluda? Milli Park?ndaki Sar?alan ve Kirazl?yayla Piknik Alanlar?ndaki Antropojenik Aktivitelerin Epifitik Liken ?e?itlili?i üzerine Etkilerinin Incelenmesi =Investigation of the Effects of Anthropogenic Activities on the Epiphytic Lichen Diversity in Sar?

摘要

Bu ?al??mada Uluda? Milli Park?nda Kirazl?yayla ve Sar?alanda piknik alanlar?n?n Abies nordmanniana (Stev.) Spach. subsp. bornmuelleriana (Uluda? K?knar?)'n?n g?vdesi üzerindeki epifitik liken ?i?itlili?i ve tür kompozisyonunu nas?l etkiledi?i de?erlendirilmi?tir. Abies g?vdesi üzerinden toplam 74 tür bulunmu?tur. Kirazl?yayla'dan 58 tür tespit edilmi?tir. Bunlardan 16's? sadece kontrol alan?nda, 25'i sadece piknik alan?nda ve 17'si hem kontrol hem de piknik alanlar?nda bulunuyor. Di?er bir ara?t?rma alan? olan Sar?alan'da ise 57 tür bulunmu?tur. Bunlardan 24'ü sadece kontrol alan?nda, 12'si sadece piknik alan?nda ve 21'i hem kontrol hem de piknik alanlar?nda bulunuyordu. Uluda? Milli Park? Kirazl?yayla ve Sar?alan piknik alanlar?nda tespit edilen epifitik liken türlerinin frekans ve ?rtü de?erleri aras?nda Kirazl?yayla ( R2=0,756) ve Sar?alan (R2=0,762) % 76'l?k pozitif y?nde anlaml? korelasyon bulunmaktad?r. Uluda? Milli Park?ndaki epifitik liken ?e?itlili?i, kontrol ve piknik alanlar? aras?nda ?nemli ?l?üde farkl? bulunmu?tur. Bryoria capillaris, Bryoria fuscescens, Evernia prunastri, Hypogymnia tubulosa, Lecanora intumescens, Parmelia sulcata, Phlyctis argena, Pseudevernia furfuracea, Ramalina farinacea, Rinodina capensis, Usnea filipendula ve U. glabrescens hem Kirazl?yayla hem de Sar?alan'da kontrol alan?n?n g?sterge türleridir. Candelariella xanthostigma, Lecanora cinereofusca, Lecidella elaeochroma ve Melanohalea laciniatula hem Kirazl?yayla hem de Sar?alan'daki piknik alan? i?in g?sterge türlerdirKirazl?yaylada ortam nispi nemi kontrol alan?na k?yasla piknik alan?nda anlaml? ?ekilde azalmaktad?r. Sar?alanda ortam nispi nemi ile Shannon ?e?itlilik de?eri (SD) ve liken ?e?itlilik de?eri (LDV) aras?nda pozitif y?nlü, ???k miktar? ile negatif y?nlü anlaml? ili?ki g?rülmektedir. Ortam nemi ile liken ?e?itlili?i aras?nda pozitif ili?kinin bulunmas?, ortam neminin epifitik liken geli?imi üzerine son derece ?nemli etkiye sahip oldu?unu g?stermektedir. Bu sonu?lardan ortam nemi ve ???k miktar?n?n epifitik liken ?e?itlili?inin ?ekillenmesinde ?nemli iki ?evresel fakt?r oldu?unu s?yleyebiliriz.